แดนมหายาน-เต๋า
แดนมหายานและเต๋า
ศาสนาพุทธของชาวจีนผสมผสานกับความเชื่อดั้งเดิม ศาสนาเต๋า และศาสนาขงจื๊อ ทำให้พิธีกรรมบางอย่างแตกต่างกันไป เช่นเดียวกับพุทธศาสนาหินยานซึ่งผสมผสานกับศาสนาพราหมณ์ฮินดูแดนมหายานและเต๋านับเป็นแดนที่สำคัญอีกแดนหนึ่งที่ควรศึกษา มีเทพเจ้าที่น่าสนใจหลายองค์
เง็ก เซียน ฮ่องเต้
เง็ก เซียน ฮ่องเต้ หรือพระอินทร์ของชาวจีน เง็ก เซียน ฮ่องเต้ ผู้เป็นใหญ่ในสวรรค์ มีหน้าที่ดูแลดวงวิญญาณในนรกภูมิที่รับการปลดปล่อยให้มาอยู่ในเมืองมนุษย์ในเทศกาลต่างๆ และควบคุม
ดวงวิญญาณเหล่านี้มิให้ทำสิ่งหนึ่งสิ่งใดให้มนุษย์เดือดร้อน นอกจากนี้แล้ว เง็ก เซียน ฮ่องเต้ ยังคอยดูแลและช่วยเหลือมนุษย์ที่ทำความดีในโลกมนุษย์มิให้ตกระกำลำบาก ท่านจะคอยช่วยเหลือผู้ที่ได้รับความเดือดร้อน
เล่าจื้อ
เล่าจื้อ เกิดก่อนพุทธกาลประมาณ ๖๑ ปี ที่แควันโฮนาน ขณะคลอดออกมาจากครรภ์มารดามีผมหงอกขาว จึงเรียกว่า เล่าจื้อ แปลตามรูปศัพท์ว่า อาจารย์เฒ่า ท่านเป็นประกาศกของศาสนาเต๋า และเป็นผู้ให้กำเนิดทฤษฎีหยิน-หยาง เล่าจื้อรับราชการเป็นหัวหน้าหอสมุดหลวงสมัยราชวงศ์จิว ในนครลกอิ๋ว เมื่อเกิดการฉ้อราษฎร์บังหลวง เอารัดเอาเปรียบกันในหมู่ข้าราชการผู้นำประเทศ
ไม่สามารถแก้ไขได้ เล่าจื้อเอือมระอากับบุคคลที่ไร้คุณธรรม จึงได้ลาออกจากราชการไปบำเพ็ญตามลำพัง เล่าจื้อเดินทางไปทางทิศตะวันตกจะเข้าธิเบต นายด่านขอร้องไห้ท่านสั่งสอนปรัชญาชีวิต และบันทึกไว้ให้เป็นประโยชน์แก่คนรุ่นหลัง เล่าจื้อจึงบันทึกคำสอนเรียกว่า เต้า เต้ เก็ง หนังสือเล่มนี้ต่อมาได้เป็นที่ยอมรับกันว่าเป็นคัมภีร์ของศาสนาเต๋า เล่าจื้อบำเพ็ญเป็นผู้สันโดษ ชอบความสงัด เป็นผู้อ่อนน้อมถ่อมตน และมีมหาเมตตา
ขงจื้อ
ขงจื้อ เกิดหลังพุทธศก ๘ ปี ที่เมืองลู้ เป็นบุตรของนายทหารชื่อซกเหลียงยิดและนางจินไจ ในสมัยราชวงศ์จิว สมัยที่ขงจื้อเกิดเป็นสมัยที่ราชวงศ์จิวเสื่อมเดชานุภาพ ก่อนคลอดมารดาของขงจื้อเห็นนิมิตว่า มีสัตว์ประหลาดตัวหนึ่งสันฐานเท่ากระบือขนาดเขื่อง มีเกล็ดมังกร คาบดวงมณีมานอนอยู่ตรงหน้า ดวงมณีนั้นมีสีสุกใสและมีลิขิตแสดงถึงอนาคตของเมืองจีนซึ่งกำลังร่วงโรยจะได้รับสันติภาพ พร้อมทั้งอนาคตของบุตรที่เกิดมาจะรุ่งโรจน์ด้วย
ขงจื้อเป็นเด็กฉลาด เรียนได้เร็ว เติบโตขึ้นได้รับราชการในกระทรวงเกษตร เมื่อมารดาเสียชีวิตขงจื้อต้องลาราชการเพื่อไว้ทุกข์ตามประเพณี หลังจากพันกำหนดไว้ทุกข์ ขงจื้อไม่กลับเข้ารับราชการ แต่เริ่มต้นชีวิตใหม่ด้วยการเป็นครูต่อมาฮ่องเต้มีตราตั้งให้ขงจื้อเป็นเจ้าเมืองชิงๆ ขงจื้อช่วยราชการจนบ้านเมืองรุ่งเรืองขึ้นเป็นลำดับ จึงได้รับแต่งตั้งเป็นอัครมหาเสนาบดี บรรดาอำมาตย์ที่เป็นเสี้ยนหนามแผ่นดินอิจฉาริษยา จึงเสี้ยมสนมเอกให้เพ็ดทูลฮ่องเต้ว่าขงจื้อจะแย่งราชบัลลังก์ขงจื้อทราบเรื่องจึงชิงลาออก และปลีกตัวไปบำเพ็ญแล้วออกสั่งสอนประชาชน ขงจื้อสิ้นชีวิตที่เมืองลู้ เมื่อ พ.ศ. ๖๕ ชาวจีนถือว่า ขงจื้อเป็นทั้งศาสดา บัณฑิต และนักปรัชญา ท่านเป็นบัณฑิตที่เปี่ยมด้วยมหาเมตตาเช่นเดียวกับเล่าจื้อ
ลี เล่า กุน
หรือ ไท้เสียง เล่ากุน ลี่ เล่า กุน เป็นฤๅษีผู้บำเพ็ญเพียรอย่างแรงกล้า ประทับบนสวรรค์ มีผิวพรรณผ่องใส หนวดเครายาว มีเบญจรังสีรอบกาย ถือแส้ในมือ และมีท่าทางผึ่งผาย ลี เล่า กุน เป็นปรมาจารย์ของโป๊ยเซียน หรือ เทพเจ้าผู้รักษาทิศทั้งแปด เป็นผู้แผ่เมตตาให้แก่ผู้ประกอบการกุศล และสงเคราะห์สรรพสัตว์ทั้งหลาย
เทพเจ้ากวนอู
กวนอู เป็นชายร่างใหญ่ สง่างาม สูงหกศอก เสียงก้องกังวานดุจพยัคฆ์ ใบหน้าแดงก่ำดังผลพุทราสุก มีบุคลิกพูดน้อย แต่รักษาคำพูดยิ่งชีวิต มือถือง้าวเป็นอาวุธประจำตัว ขจัดความไม่เป็นธรรมกวนอู ได้รับการเคารพในฐานะเทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์ กล่าวกันว่า ใครที่ไม่ซื่อ มาหวังทุจริต เมื่อได้เห็นหรือสบตากับเทพเจ้ากวนอู มักจะละอายแก่ใจ ไม่กล้าคิด
.ไฉ่ ซิง เอี้ย.
ไฉ่ ซิง เอี้ย เป็นเทพเจ้าแห่ง ไฉ่ซิ่งเอี้ย เงินตรา หรือเทพเจ้าแห่งโชคลาภ เป็นขุนคลังแห่งสวรรค์
มีสองปาง คือ ปางบู๊ (นักรบ) และปางบุ๋น (บัณฑิต) ปางบู๊ หน้าตาดุ ประทับบนหลังเสือ หรือบางครั้งเหยียบบนหลังเสือ หัตถ์ถือกระบอง
ปางบุ๋น เป็นเทพเจ้าที่มีหน้าตาดี ไฉ่ ซิง เอี้ย เป็นเทพเจ้าที่ให้คุณเรื่องหนี้สิน ช่วยทวงหนี้ให้ผู้บูชา ลูกหนี้จะไม่กล้าเบี้ยวหรือหนีหนี้ ใครติดขัดเรื่องเงินทองท่านจะช่วย ศาลเจ้าต่าง ๆ นิยมสร้าง
ไฉ่ ซิง เอี้ย เพื่อความเป็นสิริมงคลว่าให้การเงินดีและมั่นคง วันเกิดของท่านตรงกับวันที่ ๕ หรือ
วันชิวโหงว ของตรุษจีน แต่ชาวจีนจะเซ่นไหว้ตั้งแต่วันที่สี่ หรือวันชิวสี่
เทพ ฮก
เทพ ฮก เป็นเทพเจ้าแห่งโชคลาภ มียศฐาบรรคาศักดิ์ สวมชุดลายเงินตราสมัยโบราณ สวมหมวกคหบดีมีปีกออกสองข้าง มือถือยู่อื่ ชาวจีนเรียกว่า เง็กยู่อื่ แปลว่าหยกสมปรารถนา ใครอธิษฐานสิ่งใดก็ให้สมปรารถนา ตีความลึก ๆ ว่า ความสุข คือความสุขที่เกิดจากการได้สมหวังดังใจ
เทพ ลก
เทพ ลก เป็นเทพเจ้าแห่งความร่ำรวยหรือความมั่งคั่ง มือขวาถือบัญชีทรัพย์สินและรายชื่อลูกหนี้มัวนใหญ่ รวยล้นฟ้า มีทรัพย์สินมากมาย มือซ้ายอุ้มลูกชาย ที่มือของลูกชายถือเงินทอง หมายถึงผู้สืบสกุล ชาวจีนถือว่ารวยแต่ไม่มีผู้สืบสกุลก็ไร้ประโยชน์
เทพ ซิ่ว
เทพ ซิ่ว เทพแห่งความยั่งยืน เป็นรูปชายแก่ ศรีษะล้าน ผม คิ้ว หนวด เคราขาวยาวเหมือนสำลี หน้าผากนูน มือหนึ่งถือไม้เท้าหัวมังกรหมายถึงอายุยืนถึงหมื่นปี ที่คอไม้เท้าห้อยน้ำเต้าไว้ ภายในน้ำเต้าบรรจุยาอายุวัฒนะ เหนือน้ำเต้ามีตำรายาเทวดาผูกติดอยู่ มีนกกะเรียนเป็นพาหนะ